تثليث در مسيحیت

يكی از مهم ترين اصول اعتقادی مسيحيت، اصل «تثليث» يا «اقانيم ثلاثه» است. نام ديگر اين اصل «ثالوث» می باشد و معنای آن چنين است: «اقرار كند به الوهيت پدر (رب اعلی) و الوهيت پسر (عيسی بن مريم) و الوهيت روح القدس». عيسی كه در اين ثالوث، اقنوم دوم است، همان ذات الهی می باشد كه در پيكر بشريت ظاهر شده و در رحم مريم عذرا جسميت يافته است. به بیان دیگر، تثلیث عبارت است از: پدر، پسر و روح القدوس. خدای پدر، اساسا با كار خلقت شناخته می شود، خدای پسر عامل اصلی در نجات بشر به شمار می رود و خدای روح القدس، ایمان داران را تقدیس می کند. پدر، پسر و روح القدس سه شخصيت در يك وجود مجرد می باشد که تثليث را در دين مسيح تشكيل می دهد.

کتاب مقدس که تماما از الهام خداست، برای ما روشن می‌سازد که خدا واحد و يکتاست و هيچ شريکی ندارد. بايستی توجه داشته باشيم که وقتی می‌‌گوئيم خدا واحد و يکتاست اما او از پدر، پسر و روح ‌القدس تشکيل شده، اين اعتقاد با عقيده سه خدائی کاملا فرق دارد. در مسيحيت، ما سه خدا را نمی‌‌ پرستيم، بلکه يک خدای واحد را که از پدر، پسر و روح‌ القدس تشکيل شده را مورد ستایش قرار میدهیم. اين سه شخصيت الهی، در ماهيت و ذات کاملا با يکديگر همانند و در قدرت و جلال با هم برابر هستند.

برای درک بهتر تثليث می‌‌توان به نمونه‌های زيادی در عالم طبيعت اشاره کرد، اما در اينجا فقط به چند نمونه اشاره میکنم تا متوجه شويم که وحدت مرکب چه معنايی دارد و چطور ممکن است که سه مشخصه در يک مدل قرار گرفته و یک واحد را تشکیل میدهد. يک شعله شمع، از حرارت، نور و انرژی تشکيل شده است. يک اتم، شامل پروتون، نوترون و الکترون است. يک مثلث، سه ضلع دارد. يک کتاب، دارای طول، عرض و ارتفاع است. يک انسان، از روح، جان و بدن تشکيل شده است. ضمنا در رياضيات، اگر سه عدد يک را در کنار هم قرار داده و در ميان آنها علامت ضربدر بگذاريم، نتيجه يک می‌شود. پس نبايد تعجب کرد که خداوند، شامل سه شخص الهی باشد.

در کتاب مقدس، چه درعهد عتيق و چه درعهد جديد، آيات زيادی هست که وجود تثليث در ذات خدای واحد را بيان می‌کنند. در اولين آيه از کتاب مقدس، يعنی پيدايش فصل اول، آيه يک می‌خوانيم: "در ابتدا خدا آسمانها و زمين را آفريد". در اين آيه، کلمه عبری "الوهيم" که يکی از نامهای خدا در کتاب مقدس است، فرم جمع دارد و به وحدت مرکب خدای خالق اشاره می‌کند، اما فعلی که در آيه بکار ‌‌رفته مفرد است. در آياتی ديگر در کتاب مقدس، مانند: پيدايش می‌بينيم که وقتی خدا سخن می‌گويد، خود را بصورت جمع معرفی می‌کند تا متوجه شويم که او وحدتی مرکب و خدای واحد سه ‌گانه می‌باشد. حتی در آيه معروف "ای اسرائيل بشنو، يهوه خدای ما، يهوه واحد است"، لغت عبری "اخاد" که به معنای واحد می‌باشد، به وحدت مرکب اشاره دارد و دليلی ديگر برای اثبات تثليث در ذات خدا است. درعهد جديد نيز آياتی از قبيل: "پس برويد و همه ملتها را شاگرد من سازيد و آنها را به نام پدر، پسر و روح‌ القدس تعميد دهيد" (متی ٢٨:١٩) و "فيض عيسی مسيح خداوند، محبت خدا و رفاقت روح‌ القدس، با همه شما باد آمين" (دوم قرنتيان ١٣:١٤) و ذکر مکرر سه شخصيت الوهيت، يعنی پدر، پسر و روح‌ القدس در قسمتهای مختلف کلام خدا، بيان کننده تثليث مقدس می‌باشند. در متی فصل سوم، آيات ١٣ تا ١٧ در واقعه تعميد عيسی در رود اردن می‌بينيم که پس از تعميد، روح‌ القدس مثل کبوتری نزول نموده بر عيسی قرار گرفت. همچنين صدای خدای پدر از آسمان شنيده شد و ‌فرمود: اين است پسر عزيز من که از او خوشنودم. به اين ترتيب در صحنه زيبای تعميد عيسی، اتحاد و هماهنگی پدر، پسر و روح ‌القدس بطور واضح بر واقعيت "تثليث" شهادت می‌دهند.

در خاتمه، مسيحيان خدای واحد را که طبيعتی سه‌ گانه دارد و از پدر، پسر و روح‌ القدس تشکيل شده را عبادت می‌نمايند. خدای پدر ناديده، توسط پسر يگانه ‌اش عيسی مسيح به جهانيان آشکار گرديد و پسر خدا (عيسی مسيح) با خون و مرگ خود بر صليب و قيام از مردگان، نجات و حيات جاويد را برای جهانيان فراهم کرد و روح‌ القدس همان تسلی‌ دهنده و پشتيبانی است که در قلب ايمانداران به مسيح ساکن می‌گردد و آنان را به تمام حقيقت رهبری می‌نمايد.